PANDUAN PENYEDIAAN RANCANGAN PERNIAGAAN
PENGENALAN
Apa itu Kertas Kerja Perniagaan/Rancangan Perniagaan
Rancangan perniagaan atau Kertas kerja perniagaan adalah merupakan dokumen bertulis yang memberikan keterangan berkenaan perniagaan atau projek yang hendak dijalankan secara menyeluruh dan terperinci.
Rancangan Perniagaan juga dikenali sebagai Kertas kerja, kertas Projek atau Prospektus.
Apakah Kepentingan Penyediaan Rancangan Perniagaan?
- Memberi peluang kepada usahawan/penternak melihat dan menilai idea atau projek perniagaan dengan teliti, dan terperinci.
- Memberi gambaran sama ada projek yang dirancang dan dicadangkan berdaya maju atau tidak.
- Membantu usahawan/penternak menganggarkan keperluan sumber-sumber dan mengagihkan sumber-sumber perniagaan yang ada dengan sistematik dan lebih jelas.
- Meyakinkan pihak-pihak lain (contoh bank) bahawa projek yang hendak dijalankan berdaya maju dan sesuai untuk pelaburan atau pembiayaan.
- Memberi maklumat kepada bakal usahawan/penternak tentang masalah yang mungkin akan timbul semasa melaksanakan projek perniagaan terbabit.
Siapa yang Memerlukan Rancangan Perniagaan?
- Usahawan/Penternak
– Untuk membantu usahawan memahami projek sendiri dengan lebih mendalam.
– Untuk dijadikan garis panduan dalam menguruskan perniagaan.
– Untuk tujuan pelaburan, skim khas atau pelaburan rakan kongsi.
- Institusi Kewangan/pelabur
– Untuk menjustifikasikan permohonan bagi pembiayaan projek melalui pinjaman,
skim khas atau pelaburan rakan kongsi.
- Pembekal
– Untuk meyakinkan pihak pembekal terhadap kemantapan perancangan
pernaigaan kearah mendapatkan bekalan barangan atau bahan secara kredit.
- Kakitangan
– Untuk memberi pendedahan kepada kakitangan tertentu terutamanya
pengurus-pengurus terhadap matlamat dan tujuan pernaigaan serta peranan
mereka.
- Pengeluar tender/kontrak (pelanggan)
– Untuk meyakinkan pihak-pihak yang mengeluarkan tender atau sebutharga
bahawa perniagaannya mampu mengisi keperluan kontrak kerja dengan baik
dan berterusan
Format Persembahan Dokumen Rancangan Perniagaan
- Muka surat hadapan Rancangan Perniagaan
– Nama perniagaan/projek
– Tujuan rancangan perniagaan
– Nama syarikat, alamat dan lain-lain
– Nama orang yang menyediakan dan Tarikh siap Rancangan Perniagaan
- Muka surat kandungan perlu menyenaraikan bahagian-bahagian utama dalam rancangan Perniagaan dan senarai lampiran serta bilangan muka surat yang berkaitan
- Surat dan Sijil berkaitan (yang boleh menyokong projek)
Isi kandungan Sesebuah Rancangan Perniagaan
- Pengenalan & Ringkasan Eksekutif
- Tujuan Rancangan Perniagaan/kertas kerja
- Latarbelakang perniagaan
- Latarbelakang ahli kongsi
- Kedudukan Projek
- Objektif Projek
- Rancangan Pentadbiran
- Rancangan Operasi
- Rancangan Pemasaran
- Rancangan Kewangan
- Penutup
- Lampiran (Dokumen-dokumen sokongan yang berkaitan)
Kandungan Rancangan Perniagaan/Kertas Kerja
Bahagian 1 – Pengenalan
Bahagian pertama pengenalan perlu memberi gambaran umum berkaitan bidang perniagaan yang akan diceburi.
Bahagian kedua pengenalan adalah ringkasan eksekutif, perlu memberikan gambaran ringkas dan spesifik berkenaan syarikat yang ditubuhkan. Sebagai panduan, bahagian pengenalan ini perlu memberikan maklumat-maklumat berikut:-
- Nama Syarikat
- Jenis perniagaan yang diceburi
- Nama dan lokasi/alamat perniagaan
- Status dan saiz projek
- Produk
- Peluang, pentadbiran, pemasaran dan perancangan
- Anggaran kos projek.
Bahagian 2 – Tujuan Rancangan Perniagaan/Kertas Kerja
Bahagian ini perlu menyatakan dengan spesifik tujuan Rancangan Perniagaan disediakan, contohnya;
- Memohon pembiayaan kewangan dari pihak institusi kewangan atau yang berkaitan.
- Merancang perlaksanaan projek.
- Dijadikan garis panduan menguruskan perniagaan
- Memohon menyewa tanah swasta atau kerajaan.
- Lain-lain.
Bahagian 3 – Latarbelakang Perniagaan
Bahagian ini membentangkan maklumat-maklumat asas berkenaan perniagaan yang dicadangkan seperti:
1. Alamat
Alamat perniagaan mungkin berbeza daripada alamat surat menyurat. Jika ianya bebeza nyatakan kedua-dua alamat ini. Jika tidak berbeza nyatakan satu alamat sahaja.
2. Bentuk perniagaan
Boleh membuat pilihan diantara Perniagaan Perkongsian atau Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.). Bentuk perniagaan Perseorangan boleh juga digunakan.
3. Tarikh dan Nombor Pendaftaran.
Ini hanya sesuai untuk perniagaan yang sedang dijalankan. Perniagaan yang sedang dirancangkan mungkin belum ada butir-butir ini atau masih dalam proses pendaftaran.
4. Modal Permulaan
Ini merupakan jumlah modal sendiri yang dibawa masuk ke dalam perniagaan berkenaan. Untuk perniagaan Sendirian Berhad (Sdn.Bhd.), perlu menyatakan modal dibenarkan dan modal dibayar perniagaan.
5. Bank
Nyatakan Bank pilihan dimana akaun perniagaan akan dibuka. Kebiasaanya bank berkenaan berkaitan dengan permohonan pembiayaan pinjaman.
Bahagian 4 – Latar Belakang Rakan Kongsi / Pemegang saham
- Nama penuh
- No. kad pengenalan
- Tarikh lahir
- Umur
- Alamat Tetap
- No telefon
- Taraf perkahwinan
- Kelulusan akedemik
- Kursus yang pernah dihadiri
- Kemahiran
- Pengalaman
- Pekerjaan sekarang
- Perniagaan yang pernah diceburi.
Bahagian 5 – Kedudukan Projek
Lakaran/plan menunjukkan kedudukan atau tapak sebenar projek.
Bahagian 6 – Objektif Projek
Membincangkan objektif projek secara terperinci. Boleh dibahagikan kepada objektif jangka pendek dan objektif jangka panjang perniagaan.
Bahagian 7 – Rancangan Pentadbiran
- Pentadbiran
- Carta Organisasi
- Senarai jawatan dan bilangan Pekerja
- Spesifikasi Tugas
- Jadual Imbuhan Balas jasa/ gaji
- Senarai Keperluan Pejabat
- Perbelanjaan Pentadbiran
- Perbelanjaan aset
- Perbelanjaan bulanan
- Lain-lain perbelanjaan
Bahagian 8 – Rancangan Operasi
- Carta aliran Proses
Nyatakan langkah-langkah utama dalam proses pengeluaran produk penyediaan perkhidmatan berkenaan.
Proses ini dipersembahkan dalam carta proses kerja.
- Unit pengeluaran / jam operasi
Nyatakan hasil operasi dalam unit produk pengeluaran mengikut kesesuaian projek. Anggaran ini berlandaskan ramalan jualan yang telah dinyatakan dalam Rancangan Pemasaran.
- Keperluan bahan
Senaraikan bahan mentah atau stok barang yang diperluakan nyatakan belian dibuat dalam bentuk kredit atau tunai dan pembekalnya.
- Tenaga Kerja
Senaraikan keperluan tenaga kerja untuk bahagian operasi. Nyatakan status pekerja berkenaan.
- Mesin dan peralatan
Senaraikan mesin dan peralatan yang diperlukan serta harga belian selaras dengan keperluan pengeluaran atau operasi. Nyatakan sumber pembekal mesin.
- Susun atur Ruang Operasi
Nyatakan faktor-faktor utama yang diambil kira dalam merancang susun atur ruang operasi sesuai dengan keperluan operasi perniagaan serta pelan grafik ruang operasi tersebut.
- Lokasi
Nyatakan kedudukan bangunan dan nyatakan kos bangunan sama ada disewa atau beli.
- Overhead operasi
Ini termasuk kemudahan bekalan air dan letrik, gas dan lain-lain yang perlu sebagai penggerak proses operasi.
- Perbelanjaan Operasi
Rumuskan segala perbelanjaan yang dianggarkan dalam bahagian ini mengikut kategori perbelanjaan harta, perbelanjaan bulanan dan lain-lain perbelanjaan.
Bahagian 9 – Rancangan Pemasaran
- Barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan
Nyatakan dengan jelas bentuk barangan/perkhidmatan yang ditawarkan kepada pelanggan. Kaitkan penawaran ini dengan keperluan atau kehendak pengguna yang ingin diberikan kepuasan
- Sasaran Pasaran
Nyatakan profail pelanggan di sekitar kawasan pasaran yang dipilih. Kenalpasti kewujudan kumpulan pelanggan yang berbeza atau segmen-segmen pasaran dikawasan berkenaan.
- Saiz Pasaran
Langkah ini adalah untuk meramal jualan perniagaan. Nyatakan saiz pasaran dalam bentuk unit jualan atau RM atau kedua-duanya sekali.
- Pesaing-pesaing utama
Kenalpasti dan pilih pesaiang-pesaing utama. Lebih baik jika pesaing dikenalpasti mengikut nama perniagaan mereka.
- Kekuatan dan kelemahan pesaing
Untuk semua pesaing nyatakan kekuatan dan kelemahan masing-masing.
- Syer pasaran
Dari maklumat-maklumat yang didapati nyatakan pembahgian pasaran atau syer pasaran untuk perniagaan yang dicadangkan.
- Ramalan Jualan
Sediakan pelunuran jualan bulanan untuk tahun pertama perniagan. Nyatakan anggaran /ramalan jualan tahunan untuk tahun-tahun berikutnya.
- Strategi Pemasaran
- Strategi Barangan
Reka bentuk barangan atau penjelasan pekej
Corak pembungkusan dan jenama berkaitan.
- Strategi Promosi
Bentuk Promosi yang dicadangkan
- Strategi harga
Harga seunit yang dicadangkan.
- Strategi edaran
Corak pengedaran yang dicadangkan.
Kenderaan atau kakitangan pemasaran.
Bahagian 10 – Rancangan Kewangan
Rancangan Kewangan merangkumi bahagian berikut:
- Kos pelaksanaan Projek dan sumber pembiayaan projek
Penyata-penyata kewangan:
- Aliran wang tunai
- Penyata pendapatan
- Kunci kira-kira
- Jadual pembayaran hutang jangka panjang.
- Kos pelaksanaan Projek
- Pelaburan aset tetap:
Termasuk semua aset yang dibeli dengan tunai atau kredit. Nyatakan harga aset-aset ini. Termasuk juga kos ubah suai.
- Modal Pusingan:
Merangkumi perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi
- Lain-lain perbelanjaan:
Seperti deposit sewaan dan utiliti serta belanja permulaan ( bayaran pendaftaran perniagaan, lesen dn sebagainya)
2. Sumber Pembiayaan Projek (SPP)
- Modal sendiri yang merangkumi modal rakan kongsi dalam bentuk tunai atau aset. Nyatakan nilai aset jika sumbangan adalah aset.
- Pinjaman bank merangkumi sebarang pinjaman berpenggal.
- Sewa beli merangkumi pembiayaan aset tetap perniagaan. (mesin operasi peralatan dan kenderaan)
Penyata Alir wang Tunai perlu disediakan untuk 12 bulan bagi tahun pertama perniagaan. Untuk tahun seterusnya nyatakan secara tahunan sahaja.
- Prestasi Penyata Pendapatan
Prestasi penyata pendapatan untuk tahunan selaras dengan penyata aliran wang tunai.
- Prestasi Kunci kira-kira
Penyata ini juga selaras dengan prestasi penyata pendapatan.
- Analisis Daya Maju Kewangan
Dari jadual Aliran Tunai Analisis daya maju kewangan diolah.
- Diantara petunjuk-petunjuk daya maju kewangan yang kerap digunakan ialah:
- Nilai kini bersih
- Kadar Pulangan dalaman
- Nisbah faedah kos
- Tempoh pulang modal
Nilai kini bersih
Nilai kini bersih ialah aliran tunai yang didiskaunkan dengan satu kadar faedah untuk setiap tahun dan jumlah nilai kini tersebut dicampurkan untuk menentukan nilai kini bersih. Jika nilai kini bersih adalah bersamaan dengan sifar atau positif maka sesuatu projek itu adalah berdaya maju.
Kadar Pulangan Dalaman
Kadar pulangan dalaman adalah kadar diskaun (%) yang tertinggi yang membawa Nilai Kini Bersih bersamaan dengan sifar (0). Ini merupakan kadar tertinggi yang sanggup dibayar oleh pelabur.
Nisbah Faedah Kos
Ia merupakan petunjuk keuntungan sesuatu projek. NFK adalah dikira dengan membahagikan nilai kini jumlah pendapatan dengan nilai kini jumlah kos.
Tempoh Pulang Modal
Merupakan tempoh bayar balik modal yang dibiayai pada tahun permulaan projek.
Untuk menentukan daya maju projek ia bergantung dengan industri tersebut. Jika secara relatifnya tempoh adalah cepat maka pelabur mendapat semula wang pembiayaan dengan lebih cepat .
Contoh-Contoh Jadual
Contoh Jadual jawatan dan bilangan pekerja.
Jawatan | Bilangan Pekerja |
---|---|
Pengurus | 1 |
Kerani kewangan | 2 |
Pekerja Ladang | 4 |
Contoh jadual Spesifikasi Tugas
Jawatan | Tanggungjawab |
---|---|
Pengurus | Menyelia operasi ladang. Koordinasi tugas tanggungjawab pekerja. |
Kerani kewangan | Pembayaran gaji pekerja2.Merekod wang masuk dan keluar. |
Contoh: jadual Gaji dan Caruman Pekerja Pentadbiran
Jawatan | Bil. Pekerja | Gaji Bulanan | KWSP | PERKESO | JUMLAH |
---|---|---|---|---|---|
Pengurus | 1 | 3500.00 | 350.00 | 150.00 | 3900.00 |
Kerani | 2 | 750.00 | 75.00 | 50.00 | 875.00 |
Keperluan Pejabat
Contoh: Senarai perabut dan peralatan pejabat
JENIS | BILANGAN | JUMLAH(RM) |
---|---|---|
Perabut Pejabat | 1 set | 1000.00 |
Komputer | 2 unit | 5000.00 |
Perbelanjaan Pentadbiran
Butir | Perbelanjaan Harta(RM) | Perbelanjaan (bulanan) RM | Lain-lain Perbelanjaan (RM) |
---|---|---|---|
1. Perabut Pejabat | 1000.00 | ||
2. Komputer | 5000.00 | ||
3.Gaji dan caruman | 4775.00 | ||
4. Pendaftaran dan kertas kerja | 2500.00 |
Jadual Ramalan Jualan Tahun Pertama
Jan | Feb | Mac | April | Mei | Jun | Jul | Ogos | Sep | Okt | Nov | Dis | Jumlah | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ramalan Jualan |
Jadual Perbelanjaan Pemasaran
Butir | PerbelanjaanHarta (RM) | Perbelanjaan (bulanan) RM | Lain-lain Perbelanjaan (RM) |
---|---|---|---|
1.Kenderaaan (van) | 40000.00 | ||
2. Promosi | 5000.00 | 100.00 | |
3. Insuran dan cukai jalan | 500.00 |
Jadual Keperluan Bahan Mentah
Jenis Bahan | Kuantiti Digunakan | Stok simpanan | Harga seunit (RM) | Jumlah belian(RM) |
---|---|---|---|---|
Jagung | 100 kg | 100 kg | 0.4 | 80.00 |
soya | 100 kg | 100 kg | 0.5 | 100.00 |
Jadual Gaji dan Caruman Pekerja Operasi
Jawatan | Bil. Pekerja | Gaji Bulanan | KWSP | PERKESO | JUMLAH |
---|---|---|---|---|---|
Penyelia | 2 | 3000.00 | 300.00 | 150.00 | 3450.00 |
Pekerja | 4 | 2400.00 | 240.00 | 100.00 | 2740.00 |
Jadual mesin dan peralatan
Jenis | Harga | Bilangan | Jumlah Harga |
---|---|---|---|
1. Chopper | 5000.00 | 1 | 5000.00 |
2. Automatic Drinker | 12000.00 | 1 | 12000.00 |
Perbelanjaan Operasi – Jadual Perbelanjaan Operasi
Butir | Perbelanjaan Harta(RM) | Perbelanjaan(bulanan) RM | Lain-lain Perbelanjaan (RM) |
---|---|---|---|
1. Chopper | 5000.00 | ||
2. Automatic Drinker | 12000.00 | ||
3.Gaji dan caruman | 6190.00 | ||
4. | 2500.00 |
Contoh Kos Perlaksanaan Projek
ITEM | KOS |
---|---|
Perbelanjaan harta | |
– (Pelaburan Aset Tetap ) | RM ............................. |
Perbelanjaan Bulanan | |
– (modal pusingan) | RM ............................. |
Lain-lain perbelanjaan | RM ............................. |
Belanja Luar Jangka | RM ............................. |
Jumlah Kos Projek | RM ............................. |
Sumber Pembiayaan Projek | |
Modal sendiri | RM ............................. |
Pinjaman | RM ............................. |
Sewa beli | RM ............................. |
Lain-lain (termasuk geran kerajaan) | RM ............................. |
Jumlah sumber Pembiayaan | RM ............................. |
Contoh : Prestasi Penyata pendapatan Syarikat ABC
Pada tahun 2002, 2003,2004,2005 (berakhir pada Disember tiap tahun)
2002 | 2003 | 2004 | 2005 | |
---|---|---|---|---|
Hasil | ||||
Jualan | 100,000 | 100,000 | 100,000 | 100,000 |
- kos Barang dijual | 70,000 | 70,000 | 70,000 | 70,000 |
Untung kasar | 30,000 | 30,000 | 30,000 | 30,000 |
- Belanja-belanja | ||||
Pentadbiran | 5,000 | 5,000 | 5,000 | 5,000 |
Pemasaran | 3,000 | 3,000 | 3,000 | 3,000 |
Kewangan | 1,000 | 1,000 | 1,000 | 1,000 |
Jumlah Belanja | 9,000 | 9,000 | 9,000 | 9,000 |
Untung Bersih | 21,000 | 21,000 | 21,000 | 21,000 |
Contoh Prestasi Kunci kira-kira
Sediakan satu prestasi kunci kira-kira. Ianya perlu untuk semua perniagaan
Pada setiap tahun yang berakhir pada :
Tahun | 2002 (RM) | 2003 (RM) | 2004 (RM) | 2005 (RM) |
---|---|---|---|---|
Aset Tetap | ||||
Kenderaan | 50,000 | 45,000 | 40,000 | 35,000 |
– susut nilai | 5,000 | 5,000 | 5,000 | 5,000 |
Jumlah | 45,000 | 40,000 | 35,000 | 30,000 |
Peralatan | 50,000 | 45,000 | 40,000 | 35,000 |
– susut nilai | 5,000 | 5,000 | 5,000 | 5,000 |
Jumlah | 45,000 | 40,000 | 35,000 | 30,000 |
Aset Semasa | ||||
Tunai | 15,000 | 20,000 | 25,000 | 30,000 |
Si berhutang | 10,000 | 10,000 | 10,000 | 10,000 |
Stok bahan mentah | 5,000 | 5,000 | 5,000 | 5,000 |
Stok akhir | 10,000 | 10,000 | 10,000 | 10,000 |
Jumlah | 40,000 | 45,000 | 50,000 | 55,000 |
JUMLAH ASET | 130,000 | 125,000 | 120,000 | 115,000 |
Ekuiti | ||||
Modal sendiri | 10,000 | 10,000 | 10,000 | 10,000 |
Untung Bersih | 21,000 | 21,000 | 21,000 | 21,000 |
Jumlah | 31,000 | 31,000 | 31,000 | 31,000 |
Liabiliti | ||||
Baki Pinjaman | 90,000 | 90,000 | 90,000 | 90,000 |
Pemiutang | 9,000 | 9,000 | 9,000 | 9,000 |
Jumlah | 99,000 | 99,000 | 99,000 | 99,000 |
JUMLAH EKUITI dan LIABILITI | 130,000 | 130,000 | 130,000 | 130,000 |
Bahagian 11 – Penutup / Kesimpulan
Kesimpulan keseluruhan terhadap perniagaan yang ingin anda jalankan.
Harus menunjukkan keyakinan kita terhadap projek yang hendak dijalankan.
Bahagian 12 – Lampiran (Dokumen-dokumen sokongan)
Contohnya:-
- Surat sebutharga
- Sijil kursus
- Surat sokongan pihak tertentu
- Surat dapat tender
- Sijil pendaftaran syarikat
- Salinan permit/lesen
- Surat-surat kepujian
- Bukti modal sendiri
- Salinan surat Cagaran
- Salinan geran tanah (sekiranya berkaitan)